ปัจจุบันองค์กรต่าง ๆ หันมาพึ่งพาการใช้งานเทคโนโลยีดิจิทัลกันมากขึ้น ทำให้ข้อมูลสำคัญของธุรกิจกลายเป็นเป้าหมายหลักของอาชญากรไซเบอร์ ซึ่งหนึ่งในภัยคุกคามที่เติบโตอย่างรวดเร็วคือ Ransomware หรือ โปรแกรมเรียกค่าไถ่ ที่สามารถทำลายธุรกิจได้ภายในวันเดียว หากไม่มีมาตรการรับมือที่เหมาะสม
ดังนั้นการทำความเข้าใจถึงการแพร่กระจายและวิธีรับมือ Ransomware จึงเป็นขั้นตอนสำคัญที่จะปกป้ององค์กรจากภัยคุกคามทางไซเบอร์ และช่วยให้องค์กรสามารถดำเนินธุรกิจอย่างปลอดภัยและมั่นใจได้
Ransomware คืออะไร? ภัยคุกคามทางไซเบอร์อันตรายขององค์กร
Ransomware แรนซัมแวร์ คือโปรแกรม Malware ชนิดหนึ่งที่ใช้ช่องโหว่ของเครือข่ายในการเข้ารหัสไฟล์และข้อมูลสำคัญในระบบคอมพิวเตอร์ของเหยื่อเพื่อเรียกค่าไถ่ ซึ่งที่ผ่านมามีหลายองค์กรต้องจ่ายเงินมูลค่าหลายแสน หลายล้าน ไปจนถึงหลายร้อยล้านบาท ผ่านช่องทางชำระเงินที่ตรวจสอบแหล่งที่มาได้ยาก เช่น ระบบอิเล็กทรอนิกส์ Paysafecard หรือ Bitcoin เพื่อแลกกับการกู้คืนข้อมูลหรือป้องกันไม่ให้ข้อมูลถูกเปิดเผย
ขับเคลื่อนองค์กรสู่ความสำเร็จอย่างยั่งยืน ด้วย Total Business Solutions ของเรา คลิก
หลักการทำงานของ Ransomware
Ransomware คือ มัลแวร์ที่มีกระบวนการทำงานซับซ้อนและมีประสิทธิภาพสูง การเข้าใจ 3 ขั้นตอนการทำงานของ Ransomware จะช่วยให้องค์กรเตรียมความพร้อมป้องกันได้ดีขึ้น
ขั้นตอนที่ 1: การเริ่มต้นโจมตี
การโจมตีด้วย Ransomware คือ กระบวนการที่เริ่มต้นจากการหาทางเข้าสู่ระบบเป้าหมาย โดยผู้โจมตีมักใช้วิธีการ 2 รูปแบบ ได้แก่
- ส่งข้อความฟิชชิ่ง (Phishing) ผ่านอีเมลหรือโปรไฟล์โซเชียลมีเดียที่ดูเหมือนน่าเชื่อถือ โดยแนบไฟล์หรือลิงก์ที่มีมัลแวร์แฝงอยู่ เมื่อผู้รับเปิดไฟล์หรือคลิกลิงก์ ก็จะทำให้ Ransomware เข้าสู่ระบบทันที
- สร้างเว็บไซต์อันตราย ซึ่งเลียนแบบเว็บไซต์จริงหรือใช้เว็บไซต์ที่ถูกแฮ็กแล้วเป็นตัวกลางในการติดตั้งมัลแวร์ผ่าน เซิร์ฟเวอร์ ที่ถูกบุกรุกหรือตั้งค่าไว้เพื่อการโจมตีโดยเฉพาะ
ขั้นตอนที่ 2: การเริ่มต้นในระบบ
เมื่อ Ransomware เข้าสู่ระบบเรียบร้อยแล้ว ตัวโปรแกรมจะเริ่มทำการสำรวจ Network ภายในองค์กรเพื่อหาเป้าหมายที่มีค่าอย่าง ข้อมูลที่เป็นความลับ หรือระบบควบคุมข้อมูลใน Data Center เพื่อขยายการติดเชื้อไปยังอุปกรณ์อื่น ๆ ที่มีความสำคัญต่อองค์กร โดยใช้ช่องโหว่ในระบบหรือการขโมยข้อมูลประจำตัวของผู้ใช้ในจังหวะเวลาที่เหมาะสม เช่น วันหยุดสุดสัปดาห์ ช่วงเวลากลางคืน หรือช่วงที่องค์กรต้องอาศัยข้อมูลสำคัญในการทำงาน
ขั้นตอนที่ 3: การโจมตี
ขั้นตอนสุดท้ายของ Ransomware คือการเข้ารหัสไฟล์เป้าหมายและแสดงข้อความเรียกค่าไถ่ เพื่อปลดล็อกคอมพิวเตอร์หรือกู้คืนการเข้าถึงข้อมูล ซึ่งมักจะระบุวิธีการชำระเงิน และคำขู่ว่าจะทำลายข้อมูลหากไม่ชำระตามเวลาที่กำหนด นับเป็นช่วงเวลาสำคัญที่แข่งขันกับเวลาระหว่างเหยื่อและผู้โจมตี ในการแย่งชิงระบบและข้อมูล
Malware กับ Ransomware ต่างกันอย่างไร
Malware คือ คำย่อที่มาจาก “Malicious Software” หมายถึงซอฟต์แวร์ที่มีเจตนาร้าย ซึ่งเป็นคำเรียกรวมของโปรแกรมอันตรายทุกประเภท ซึ่งรวมไปถึง Ransomware ด้วยเช่นกัน โดย Malware มีจุดประสงค์หลากหลาย เช่น ขโมยข้อมูล ทำลายระบบ สร้างการรบกวน หรือใช้ทรัพยากรคอมพิวเตอร์โดยไม่ได้รับอนุญาต ในขณะที่โปรแกรม Ransomware มีเป้าหมายเฉพาะ คือการเข้ารหัสข้อมูลและเรียกร้องค่าไถ่
ประเภทของ Ransomware ที่สามารถพบได้บ่อยในธุรกิจ
Ransomware คือ มัลแวร์ที่แบ่งออกเป็นหลากหลายประเภทซึ่งมีวิธีการโจมตีและลักษณะเฉพาะแตกต่างกัน ดังนี้
Crypto Ransomware
Crypto Ransomware เป็นประเภทที่อันตรายที่สุดและพบบ่อยที่สุด โดยทำงานผ่านการเจาะเข้ารหัสไฟล์สำคัญในระบบ เช่น เอกสาร รูปภาพ ฐานข้อมูล และไฟล์งาน ผู้โจมตีจะเรียกร้องค่าไถ่เพื่อแลกกับคีย์ถอดรหัส
Locker Ransomware
Locker Ransomware คือมัลแวร์ที่จะทำการล็อกการเข้าถึงระบบปฏิบัติการทั้งหมด แต่ไฟล์ยังคงไม่ถูกเข้ารหัส โดยสามารถสังเกตได้ง่าย ๆ คือเมื่อถูกโจมตีหน้าจอจะแสดงข้อความเรียกค่าไถ่ และผู้ใช้ไม่สามารถใช้งานคอมพิวเตอร์ได้
วางรากฐานธุรกิจให้มั่นคงและพร้อมต่อยอดในอนาคต ติดต่อเรา
Scareware
Scareware คือโปรแกรมเรียกค่าไถ่ที่ออกแบบมาเพื่อสร้างความหวาดกลัว โดยอ้างว่าตรวจพบไวรัสหรือปัญหาในคอมพิวเตอร์ แนะนำให้คุณจ่ายเงินหรือขายโปรแกรมปลอมเพื่อแก้ไขปัญหา มีทั้งการล็อกคอมพิวเตอร์ หรือแจ้งเตือนแบบ Pop-up บนหน้าจอ
Doxware หรือ Leakware
Doxware หรือ Leakware อีกหนึ่งประเภทของ Ransomware ที่นอกจากจะโจมตีผ่านการเข้ารหัสไฟล์แล้ว ยังขู่ว่าจะเผยแพร่ข้อมูลสำคัญสู่สาธารณะถ้าหากผู้ใช้งานไม่ชำระเงิน หรืออ้างว่าเป็นหน่วยงานราชการที่ตรวจพบการกระทำที่ผิดกฎหมาย เพื่อให้เหยื่อจ่ายค่าปรับเป็นจำนวนเงินที่กำหนด
RaaS (Ransomware as a Service)
RaaS (Ransomware as a Service) เป็นรูปแบบมัลแวร์ที่แฮ็กเกอร์มืออาชีพขายหรือเช่า Ransomware ให้กับผู้อื่น เพื่อแลกกับส่วนแบ่งจากการเรียกค่าไถ่ ทำให้แม้คนที่ไม่มีความเชี่ยวชาญด้านเทคนิคก็สามารถทำการโจมตีได้
การแพร่กระจายของ Ransomware
การโจมตีด้วยมัลแวร์ Ransomware อาชญากรมักจะใช้วิธีการผ่านช่องทางต่าง ๆ ดังนี้
- เอกสารแนบทางอีเมล ช่องทางหลักการโจมตีที่อาชญากรใช้ในการส่งต่อ Ransomware โดยปลอมแปลงเป็นอีเมลจากแหล่งที่น่าเชื่อถือ เช่น ธนาคาร หน่วยงานราชการ หรือคู่ค้าธุรกิจ พร้อมแนบไฟล์ที่มีมัลแวร์
- Malvertising (โฆษณา) คือการใส่โค้ดมัลแวร์ในโฆษณาออนไลน์ และเมื่อผู้ใช้คลิกโฆษณาหรือเข้าชมเว็บไซต์ที่มีโฆษณาดังกล่าว จะทำให้ Ransomware ถูกติดตั้งโดยอัตโนมัติ
- เว็บไซต์อันตราย ซึ่งรวมไปถึงเว็บไซต์ที่ถูกแฮ็กหรือเว็บไซต์ที่สร้างขึ้นเป็นพิเศษเพื่อกระจายมัลแวร์ ผู้ใช้อาจโดนโจมตีได้ง่าย ๆ เพียงแค่เข้าชมเว็บไซต์
5 วิธีป้องกัน Ransomware ก่อนส่งผลกระทบใหญ่
การป้องกัน Ransomware คือการเตรียมความพร้อมที่ดีกว่าการแก้ไขปัญหาหลังเกิดเหตุการณ์ องค์กรควรนำแนวทางป้องกัน 5 ข้อนี้มาปฏิบัติ
- สำรองข้อมูล (Backup) อย่างสม่ำเสมอคือวิธีป้องกันความเสียหาย Ransomware ที่สำคัญที่สุด โดยเก็บสำเนาไว้แยกจากระบบหลัก และทดสอบการกู้คืนข้อมูลเป็นประจำเพื่อให้มั่นใจว่าสามารถใช้งานได้จริงเมื่อเกิดเหตุการณ์
- อัปเดตซอฟต์แวร์ และโปรแกรมต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับข้อมูลสำคัญ เพราะผู้โจมตีมักใช้ช่องโหว่ในซอฟต์แวร์รุ่นเก่าเป็นทางเข้าสู่ระบบปฏิบัติการในองค์กร
- ติดตั้งโปรแกรมป้องกันมัลแวร์ (Anti Malware) และระบบ DLP (Data Loss Prevention) ที่มีประสิทธิภาพและให้ทันสมัยบนคอมพิวเตอร์ เพื่อตรวจจับไฟล์ทั้งหมดที่ถูกดาวน์โหลดและป้องกันข้อมูลสำคัญรั่วไหลจากการโจมตีของ Ransomware
- ไม่เปิดเว็บไซต์อันตราย และหลีกเลี่ยงการคลิกลิงก์หรือดาวน์โหลดไฟล์จากแหล่งที่ไม่น่าเชื่อถือ โดยตรวจสอบข้อมูลที่เกี่ยวข้อง และฝึกอบรมพนักงานให้สามารถระบุอีเมลที่เป็นภัยได้
- ติดตามข่าวสาร เกี่ยวกับภัยคุกคามและแนวโน้มของ Cyber Security ใหม่ ๆ เพื่อปรับกลยุทธ์การป้องกันไวรัสที่เหมาะสม
สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับบริการและโซลูชันด้านระบบ IT ที่นี่
8 ขั้นตอนการรับมือเมื่อองค์กรถูก Ransomware โจมตี
เมื่อองค์กรถูกโจมตีจาก Ransomware เตรียมแผนรับมือที่ครอบคลุมและปฏิบัติได้จริงตามขั้นตอนที่เป็นระบบ คือสิ่งที่ธุรกิจควรทำ โดยแบ่งเป็น 8 ขั้นตอน ดังนี้
- แยกอุปกรณ์ที่ติดมัลแวร์ออกทันที ตัดการเชื่อมต่อเครือข่ายทั้งหมด รวมถึง Wi-Fi และ Bluetooth เพื่อป้องกันการแพร่กระจาย
- หยุดการแพร่กระจายไวรัส Ransomware ด้วยการตรวจสอบและแยกอุปกรณ์ที่มีความผิดปกติออกจากระบบ
- ประเมินความเสียหายผ่านการตรวจสอบไฟล์และระบบที่ได้รับผลกระทบ และระบุประเภทของ Ransomware ที่โจมตี
- ระบุแหล่งที่มาของ Ransomware เพื่อหาสาเหตุการติดเชื้อเบื้องต้น เช่น อีเมลฟิชชิ่ง เว็บไซต์อันตราย หรือการใช้ USB ที่ติดมัลแวร์
- แจ้งเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง ทั้งภายในองค์กรและหน่วยงานกำกับดูแล พร้อมประสานงานกับผู้เชี่ยวชาญด้านความปลอดภัยไซเบอร์
- ตรวจสอบข้อมูลสำรอง ให้แน่ใจว่าไฟล์สำรองไม่ได้รับผลกระทบจากการโจมตี และสามารถกู้คืนข้อมูลได้
- หาวิธีถอดรหัส โดยใช้เครื่องมือจากผู้พัฒนาโปรแกรมความปลอดภัย หรือขอคำแนะนำจากหน่วยงานด้านความมั่นคงไซเบอร์
- สร้างระบบใหม่ที่มีความปลอดภัยกว่าเดิมด้วยการติดตั้งซอฟต์แวร์ใหม่ โดยกู้คืนข้อมูลจากพื้นที่จัดเก็บที่ไม่ได้รับผลกระทบ
ปกป้องข้อมูลองค์กรด้วยโซลูชัน Ransomware จาก Bhatara Progress
Ransomware คือโปรแกรมเรียกค่าไถ่ที่สามารถสร้างความเสียหายมหาศาลให้กับองค์กรได้ในเวลาเพียงไม่กี่ชั่วโมง ตั้งแต่การสูญเสียข้อมูลสำคัญ หยุดชะงักของการดำเนินธุรกิจ ไปจนถึงความเสียหายด้านชื่อเสียง และลดความไว้วางใจจากลูกค้า ดังนั้นการมีระบบป้องกันที่มีประสิทธิภาพจึงเป็นเครื่องมือจำเป็นสำหรับองค์กรยุคใหม่
Bhatara Progress ผู้เชี่ยวชาญด้านโซลูชันความปลอดภัยทางไซเบอร์ที่พร้อมช่วยปกป้องธุรกิจของคุณจากภัยคุกคามมัลแวร์ Ransomware ด้วยเทคโนโลยีล้ำสมัย เราให้บริการติดตั้งโซลูชัน Veeam Backup, Tenable AD Security, Zscaler และอื่น ๆ ที่จะช่วยป้องกันภัยคุกคามทางอินเทอร์เน็ต และทำให้ธุรกิจของคุณเดินหน้าได้อย่างปลอดภัยและมั่นใจมากที่สุด
คำถามที่พบบ่อย
หากติด Ransomware และไฟล์สำคัญถูกเข้ารหัส ควรทำอย่างไร
เมื่อถูก Ransomware โจมตี คุณไม่ควรชำระค่าไถ่ เพราะไม่มีการรับประกันใด ๆ ว่าจะได้รับคีย์ถอดรหัสที่ใช้งานได้ สิ่งที่คุณควรทำคือ แยกอุปกรณ์ที่ติดมัลแวร์ออกจากเครือข่ายทันที ติดต่อผู้เชี่ยวชาญด้านความปลอดภัยไซเบอร์ และตรวจสอบความพร้อมใช้งานของไฟล์สำรอง เพื่อกู้คืนระบบโดยไม่ต้องชำระค่าไถ่
สาเหตุใดที่ทำให้คอมพิวเตอร์ติด Ransomware
สาเหตุหลักที่ทำให้คอมพิวเตอร์ติด Ransomware แบ่งเป็นหลายส่วน ได้แก่ การเปิดอีเมลแนบไฟล์ที่เป็นมัลแวร์ เข้าชมเว็บไซต์อันตราย ดาวน์โหลดโปรแกรมจากแหล่งที่ไม่น่าเชื่อถือ ใช้ซอฟต์แวร์ที่ไม่ได้อัปเดต ขาดระบบป้องกันมัลแวร์ที่มีประสิทธิภาพ ใช้รหัสผ่านที่อ่อนแอ และขาดการฝึกอบรมพนักงาน
Ransomware อันตรายอย่างไรบ้างกับบริษัทและองค์กรขนาดใหญ่
Ransomware คือมัลแวร์ที่สร้างความเสียหายให้กับองค์กรขนาดใหญ่ในหลายมิติ เพราะไม่ได้เป็นเพียงการล็อกไฟล์หรือเรียกค่าไถ่เท่านั้น แต่ยังสร้างผลกระทบเป็นลูกโซ่ ทั้งการดำเนินธุรกิจที่หยุดชะงัก สูญเสียข้อมูลสำคัญ ชื่อเสียงเสียหาย ลูกค้าไม่ไว้วางใจ และเสียค่าใช้จ่ายในการฟื้นฟูระบบ
ติดต่อเราได้ที่ Contact Us
หรือสอบถามข้อมูลต่าง ๆ เพิ่มเติมได้ตามช่องทางด้านล่าง
โทร: 02 732 2090
Email: marketing@bhatarapro.com
LINE: @bhataraprogress
แหล่งอ้างอิง
Trellix. (ม.ป.ป.). What Is Ransomware? Understanding and Preventing Ransomware Attacks. https://www.trellix.com/security-awareness/ransomware/what-is-ransomware/
Kaspersky. (ม.ป.ป.). What is Ransomware?. https://www.kaspersky.com/resource-center/threats/ransomware
Kurt Baker. (4 มีนาคม 2568). Introduction to Ransomware. CrowdStrike. https://www.crowdstrike.com/en-us/cybersecurity-101/ransomware/
